عرفان اسلامی: قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی…

گروه انديشه: عضو هيئت علمی دانشگاه شيراز در بيان هدف و نظر عرفان اسلامی گفت: عرفان اسلامی سخنش اين پيام قرآن است كه «قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْكُمُ اللّهُ: بگو اگر خدا را دوست داريد از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد».

حجت‌الاسلام و المسلمين «قاسم كاكايی»، عضو هيئت علمی دانشگاه شيراز، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، ضمن بيان اين مطلب درباره رابطه عرفان و فلسفه اسلامی گفت: فلسفه اسلامی بعد از ملاصدرا گره‌خوردگی عميقی با عرفان دارد، حداقل از نظر محتوا. هرچند كه روش فلسفه اسلامی همان روش عقل و برهان است، ولی عرفان و قرآن برای فلسفه اسلامی ايجاد و طرح مسئله می‌كنند.
وی افزود: اگر برهان جايی اشتباه كرده باشد كه با نتايج كشف و قرآن سازگار نباشد، عرفان و قرآن آن را تصحيح می‌كنند، اگر فيلسوفی در بيان برهانش اشكالی داشته باشد، با برخورد به عرفان و برهان عيب خود را می‌يابد و دوباره به تصحيح برهان خود می‌پردازد.
نويسنده كتاب «وحدت وجود به روايت ابن عربی و مايستر اكهارت» به معرفی و اهميت كار ملاصدرا پرداخت و اظهاركرد: ملاصدرا يك عارف بزرگ است و بهترين كسی است كه عرفان نظری ابن عربی را برهانی كرده است، حتی شاگردان بی‌واسطه ابن عربی مانند صدرالدين قونوی نتوانستند به اندازه ملاصدرا عرفان نظری را برهانی كنند.
وی تأكيد كرد: به نظرم اگر امروز فلسفه اسلامی بخواهد حرفی برای عالم داشته باشد، باید از عرفان شروع کند. تشنگی دنيا به مسائل معنوی ما را وا می‌دارد كه اين بعد از عرفان را تقويت و بيان كنيم و به تشنگان برسانيم و معرفی كنيم.

نويسنده كتاب «فرهنگ اصطلاحات عرفان اسلامی» با اشاره به ويژگی‌های عرفان كاذب گفت: امروزه نه تنها در ايران بلكه در تمام دنيا رويكردی به مسائل معنوی وجود دارد، كه اين مسئله نشان می‌دهد كه بشر از ماديت صرف خسته شده است و به دنبال يك جريان معنوی می‌گردد، محفل‌هايی كه تحت عنوان عرفان در همه دنيا برقرار است، محفل‌های انسی است كه بيشتر عرفان‌های كاذب و بدون خداست و پايه و مايه ندارند.

اين محقق و مدرس دانشگاه تصريح كرد: فيلم‌هايی هم درباره عرفان‌های كاذب ساخته‌اند كه نشان می‌دهد كه اين تشنگی در حد اعلی رسيده كه حتی در زمينه‌های هنر هم افرادی كه به دنبال بازاريابی هستد، چون خريدار می‌يايند، دست به توليد چنين فيلم‌هايی می‌زنند، حتی اگر فيلم‌های ماورايی نشد، به دنبال ساخت فيلم‌های جادويی مانند هری پاتر و ارباب حلقه‌ها و… می‌روند.

مترجم كتاب «عوالم خيال» در ادامه سخنانش اظهار كرد: با اين شواهد به اين نتيجه می‌رسيم كه خلأهايی وجود دارد كه كسانی يا در پی پر كردن اين خلأها و يا در پی سوء ‌استفاده از آن‌ها هستند، و ما بايد حتما عرفان اصيل را كه از قرآن و متن اسلام جوشيده و غايت قصوای آن خداوند، صفات و ذات او و معشوق حقيقی و واقعيتی كه تشنگی اسلام را برطرف می‌كند، برسيم و آن را پيدا كنيم، به جای اين‌كه اين تشنگی در ما زياد شود و در عوض به دنبال سراب‌ها برويم، بايد عرفان اصيل را تقويت كنيم.
نويسنده كتاب «تجلی عرفان اسلامی در ادب فارسی»، در ادامه عنوان كرد: عرفان اسلام برخواسته از سنت پيامبر(ص) و قرآن و اين است كه به قول مولانا يك نوع رابطه‌ای دارد كه اتصالی بی تكیف و بی قياس/ هست رب‌الناس را با جان ناس. خداوند با هر انسانی يك ارتباطی دارد و اگر زمينه‌های درونی ما سامان داده شود، خداوند به سراغ همه ما می‌آيد و درب دل همه ما را می‌كوبد.
مترجم كتاب «اقتدا به محمد(ص)» تأكيد كرد: عرفان اسلامی در پی اين است كه اين زمينه فراهم شود و شهودات الهی به بركت تبعيت از پيامبر(ص) نصيب ما شود. عرفان اسلامی سخنش اين پيام قرآن است كه «قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْكُمُ اللّهُ: بگو اگر خدا را دوست داريد از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد.» اگر تبعيت از حضرت ختمی مرتبت(ص) و شريعت اصيل اسلام كرديد، محبوب خداوند می‌شويد.
نويسنده كتاب «فلسفه عرفان» در ادامه سخنانش تأكيد كرد: ديدگاه‌های مخالف عرفان اسلامی، مسئله بسيار مهمی است. متأسفانه همان طور كه شهيد مطهری بيان كرد د. جریان مثل دو تيغه قيچی اكنون در حال بريدن عرفان اصيل اسلامی هستند. عده‌ای از داخل كشور بر این باورند كه مسائل عرفانی، معنوی، سير و سلوك و… به دين بسته شده و جزو دين نيست، دين همان ظاهر عبادات و سنت است كه ما ملاحظه می‌كنيم.
وی در بيان اعتقادات اين دو گروه افزود: اين گروه به عده‌ای كه اهل عرفان، معنا و معنويت هستند بی‌مهری می‌كنند و در پی منزوی كردن اين افراد هستند كه اگر بخواهيم وارد شويم كه چه بزرگانی با اين ديدگاه منزوی شده‌اند، بحث به درازا می‌كشد و به سرانجام نمی‌رسد.
عضو هيئت علمی دانشگاه شيراز تأكيد كرد: عده‌ای هم از خارج جهان اسلام، سخنشان بر اين است كه هر معنويتی و هر زيبايی معنوی که در اسلام می‌بينيد، سر رشته آن را در آئين هندو، بودا، مسيحيت و… می‌توان پيدا كرد. اين گروه معتقدند كه اين مسائل در اسلام وجود ندارد، در ذات خود قرآن و سنت عرفان وجود ندارد. اين دو تيغه قيچی آمده اند و در حال قيچی كردن اين معنويت از اسلام هستند.
حجت‌الاسلام كاكايی در پايان خاطرنشان كرد: يكی از مسائل و وظايفی كه با آن مواجه هستيم اين است كه نشان دهيم كه عرفان اصيل از درون اسلام می‌جوشد و با شريعت پيوند دارد و اگر اين نباشد عرفان‌های كاذب و باطل جای عرفان اصيل را می‌گيرد و رهزن خلق می‌شوند.