پیام سید محمد خاتمی، رئیس جمهور، به کنگرۀ سیره و اندیشۀ امام علی (ع)

بسم الله الرحمن الرحيم
برگزاري كنگرۀ ملي سيره و انديشۀ امام علي (ع) را در شهر انديشه و ادب- شيراز- و در آستانة دو عيد بزرگ قربان و غدير به عموم متفكران، محققان، شركت كنندگان و دست اندركاران گرانقدر صميمانه تبريك ميگويم و از دانشگاه شيراز و انجمن معارف اسلامي ايران به خاطر اين همت و اقدام شايسته علمي تشكر ميكنم.
اميرمومنان علي(ع) ميزان و شاخص بارز آئين و مكتب ماست. جويندگان حقيقت، تشنگان عدالت و شيفتگان معنويت همواره در وجود او گمشدۀ خويش را يافتهاند، از اين رو شناخت و عرضۀ انديشه و سيرۀ آن امام همام پاسخي مناسب به نيازها، آلام و اميدهاي هر عصر است. عصر ما با عطشي بيشتر در جستجوي علي (ع) است. او صداي عدالت، آزادي و كمال انسان است. در كهكشان وجود او دنياهاي درهم تنيدهاي را از زهد و تقوا، عبادت و عرفان، حكمت و فلسفه، پند و اخلاق، سياست و مسئوليت، حماسه و شجاعت، آزادگي و مردم داري ميتوان يافت كه انسان امروز مشتاقانه در پي فهم و تحقق آنهاست.
امام علي (ع) مظهر و مصداق عدل است و عدل گرايي بارزترين مشخصه فرهنگ شيعي است. شيعه هم در عرصه آفرينش و هم در عرصه رفتار فردي و روابط اجتماعي قائل به عدل است. لازمۀ پذيرش عدل در هستي، به كارگيري خرد و بسط خردورزي است. خردورزي يك ارزش الهي را به دنبال دارد. استقرار جامعه بر اساس ارزشهاي الهي، اخلاقي و عقلاني هدف اصلي جامعه علوي است. در جامعهاي كه علي (ع) ميسازد، انسان محترم و عزيز است، نه تنها انسان مسلمان، بلكه هر انساني كه درچارچوب نظام اسلامي به سر ميبرد. او حاكم انسانهاي باعزت است، نه انسانهاي خوار شده، به اين سبب بر حقوق متقابل مردم و حكومت تأكيد دراد و حكومت را در برابر مردم مسئول و مكلف ميداند.
در بينش و منش امام علي بن ابيطالب (ع) پذيرش حق انساني در تعيين سرنوشت، حاصل پذيرش عدل در حوزۀ وجودي انسان است و خداوند به اذن خود انسان را بر سرنوشت خويش مسلط كرده است.
چنين است كه او با صراحت، استقرار حكومت حقاني خود را مبتني بر گزينش و انتخاب خود ميكند و در آن بر صاحب حق بودن مردم و مسئوليت حاكمان در برابر آنان تأكيد دارد.
حاصل اين انديشه و سيره آن است كه در جامعۀ عدل بنياد و علي مدار، دينداري و عدالت و آزادي و مردم سالاري در تركيب بسيار بديعي در كنار يكديگر قرار ميگيرند و پيامي نو براي جهان تشنۀ حقيقت به ارمغان ميآورند.
من اميدوارم كه به يمن انقلاب بزرگ اسلامي و برخورداري از انديشۀ والاي حضرت امام خميني(ره) كه منشا عزت و آغاز دورهاي جديد در سرنوشت ما بود، در پرتو نظامي كه افتخار آن بهرمندي از فرهنگي علوي است و در سالي كه به ابتكار رهبر معظم انقلاب به سال اميرالمؤنين علي (ع) اختصاص دارد، امكان شناخت و ارائۀ هر چه بيشتر انديشه و سيرۀ آن جلوۀ حق را بيابيم. حضور ارجمند برجستگان حوزه و دانشگاه و نخبگان و متفكران كشور در اين باب بسيار مغتنم است و من برپايي اين نشست فرخنده را در همين جهت صميمانه ارج ميگذارم.
از خداوند بزرگ توفيق همگان را در پيروي از انديشه و مشي آن امام همام مسئلت دارم.
سيد محمدخاتمي
رئيس جمهوري اسلامي ايران