قرائت بیانیۀ پایانی کنگرۀ سیره و اندیشۀ امام علی (ع) توسط دکتر کاکایی
سيماي نوراني علي (ع) در آئينة معارف ديني، همچون خورشيد حقيقت در آسمان انديشه‌ها است. سنت، سيره و انديشة آن بزرگمرد تاريخ انسان‌ها، منظومه‌اي از باورهاي سره و بينشهاي عميق و منش‌هاي كريمانه است. اگر شمشير كشيد، براي آن بود كه حق را پامال جهل و تاريكي مي‌ديد؛ و اگر مهر بر لب زد، براي آن بود كه رازي سر به مهر داشت؛ اگر بر مسند حكومت نشست، براي آن بود كه احياي شريعت محمدي را در عدالت گستري و جاهليت زدايي مي‌ديد.
موافق را مي‌نواخت و مخالف را نمي‌گداخت، ارزش ها را پاسداري قوي پنجه بود، و كينه و نامردمي را بنيان برانداز؛ به شمشير، نظامي مبارك برافراشت و به سكوت و بردباري، همان را پاس داشت. آزاديخواهان را رهبري مي‌كرد و عارفان را دلبري. براي حكومتيان مشاوري امين بود و مردم را پشتيباني صادق. پايه‌هاي زمامداري خويش را همانجا نهاد كه پيش‌تر خانة سكوت و انزوايش بود؛ يعني اگر برخاست، به همان دليل بود كه نشست، و اگر نشست به همان سائقه بود كه برخاست. وقتي مهار 25 سال خانه نشيني را رها كرد و زمام حكومتي دامن گستر را بدست گرفت، به همان مي‌انديشيد كه در بدر و حنين درياي انديشة او را موج مي‌انداخت، يعني: خدا، عدالت و حقيقت.
آنچه وي در مدار رفتار و گفتار خود نهاده بود، محدود به هيچ عصري و نسلي نمي‌‌شود؛ بلكه قابليت آن را دارد كه قانون فراگير و قاعدة خردپذير براي همگان باشد. حق را مي‌شناخت و باطل را از آن مي‌روبيد؛ تا نه حق بهانة باطل شود و نه باطل، سر خيل سپاه حق جويان. آنان كه حق را بدو نشناختند، سخن او را نيز نشنيدند كه: “نخست حق را بشناسيد، آنگاه حق مدار را از باطل آلود تميز دهيد”.
خاصيت حق و حقيقت آن است كه به نظام و قانون در مي‌آيد و خصلت باطل آن است كه به هيچ ترتيبي و آدابي تن نمي‌دهد. علي (ع) چنان چتري از قانون و قاعده، گسترد كه براي شخص خودش نيز در آن جايي بود. آنچنانكه در محكمة قانون، گاه قاضي بود، گاه شاكي و گاه مشتكي عليه. سخنش زيبا بود؛ به زيبايي حقيقت؛ قامتش برافراشته بود؛به افراشتگي عدالت. در بدر و احد باطل را از پاي درآورد، در صفين و جمل به مصاف باطل‌هاي حق نما رفت، و در نهروان كوشيد كه خدا را و شريعت را از چنگال تنک مايگان تنگ انديش برهاند.
هزار سحر برانگيختند كه او را در بيت الاحزان مدفون كنند، اما او به ريسمان “لولاحضور الحاضر” چنان آويخت كه از آن باطل السحر ساخت و به ميان سامريان افكند. شريعت را پيراسته مي‌خواست و حكومت را آراسته: پيراسته از شوائب دينداران و سلايق زمامداران؛ آراسته به عدالت پيشگي و آزاد منشي و مردمداري.
برگزاري كنگرة سيرة و انديشه امام علي (ع) در تاريخ 14 و 15 اسفند ماه 79، كاوش در ابعاد شخصيت آن باب مدينة علم وبررسي جلوه‌هاي نهج البلاغة او در درالعلم شيراز و در جمع فرهيختگان و انديشمندان، گامي بود در جهت كسب و نشر معنويت و عقلانيت براي همگان، و گشودن و تفسير ناگفته‌هايي از منشور حكومت ديني براي دولتمردان.
حافظ اگر قدم زني در ره خاندان به صدق
بدرقة رهت شود همت شحنة نجف
