دکتر قاسم کاکایی
دانشيار دانشگاه شيراز – خردنامه صدرا ش. 57
چکیده
در ميان منظومههاي عرفاني، گلشن راز از شهرت و مقبوليت خاصي برخوردار شده است، اما وجه اين شهرت و مقبوليت در چيست؟ راز اين گلشن در كجا نهفته است؟ معمولاً كساني كه جنبههاي ادبي گلشن راز را مدنظر قرار دادهاند كمتر توانستهاند آن مقبوليت را توجيه كنند و از تبيين راز اين منظومه واماندهاند. نگارنده در اين مقاله بر اين باور است كه براي پي بردن به راز گلشن راز بايد با رويكردي پديدار شناختي و با عبور از تعابير گلشن راز به چيستي تجربه عرفاني بپردازيم. بر اين اساس دو نوع تجربه در گلشن راز از هم قابل تفكيك است: يكي مربوط به علم الاسرار و معرفت وحدت وجودي كه رازهاي ابيات آغازين تا ميانه گلشن راز را در برميگيرد، و ديگري مربوط به علم الاذواق و احوال عاشقانه است كه به رمزهاي ابيات پاياني آن مربوط ميشود.