ابنسینا به همه توهمات درباره عقل پاسخ میگوید

فارس : حجتالاسلام قاسم کاکایی عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در گفتوگو با خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس درباره اندیشه عقلانی ابن سینا و بحث تعبد و تعقل اظهار داشت: آنچه ابن سینا بدان بسیار همت گمارد، پردازش مفاهیم نظری با دید برهانی بود.
وی با اشاره به اینکه زیربنای عرفان، عقلانیت است، توضیح داد: برخلاف آنچه بین برخی از افراد متداول است که عرفان با عقلانیت میانه ای ندارد،ا در عرفان هم مسئله مهم عقلانیت است. عقل به عنوان پیامبر درون که تبعیت از آن تبعیت از خداوند است و عقلی که منور باشد، با نور ایمان گره خورده باشد، راهگشای خیلی مهم مطالب زیادی است.
حجتالاسلام کاکایی با تأکید بر اینکه در نهایت با تعبد به عقل، تعبد به پیامبر درون و خداوند پیدا میکنیم، اظهار داشت: لذا غیر از مسئله عقل نباید چیز دیگری را بپذیریم، عقل اگر دست ما را در دست پیامبر برون گذاشت ـ که میگذارد ـ آن زمان ما از پیامبر برون تبعیت میکنیم که این تبعیت هم باز به تعبیت از عقل است.
وی در ادامه فزود: بنابراین در تبعیت از انبیا و پیامبران در واقع عقل درونمان بوده که اینها را به عنوان پیشوا برای ما قرار داده پس به نحوی باز این تبعیت هم تبعیت عقل است.
حجتالاسلام کاکایی با بیان اینکه بین تعبد و تعقل هماهنکی است، گفت: البته برخی افراد بین این دو تضاد میبینند از جمله افرادی که به اسم ایمانگرایی، با عقل مخالفت میکنند یا برخی که خود را اهل عرفان میدانند و یا برخی از اهل کلام. وی اظهار داشت: ابن سینا به اعتقاد بنده به همه این توهمها پاسخ میدهد «العقل ما عبد به الرحمان: عقل آنچیزی است که رحمان با آن پرستیده میشود» لذا عقل زیربنای همه مسائل اعتقادی ما است.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا گرایش بیشتر جامعه امروز بر اساس حکمت صدرایی است یا سینوی، گفت: این را ابتدا باید گفت که هر کدام از فیلسوفان و اندیشمندان ما بر دوش دیگری سوار شدند و بالا رفتند، اگر ملاصدرا را امروز رایجتر میبینیم، همین ملاصدرا شروع کارش با فلسفه ابن سینا بوده، حاشیه بر شفا نگاشته لذا اگر ما ابن سینا را نفهمیده باشیم، محال است که ملاصدرا را نیز بفهمیم، لازمه فهمیدن ملاصدرا شناخت ابن سینا است.
حجتالاسلام کاکایی با اشاره به اینکه در جریان فلسفی، فلسفه ملاصدرا، فلسفه ابن سینا را در دل خود هضم کرده است، توضیح داد: بهرحال این فلسفهها تکامل یافته الان اندیشه قالب به خصوص فیلسوفان امروز ما فلسفه ملاصدرا است ولی ما با فلسفه ابن سینا بیگانه نیستیم.
*شرح کامل گلشن راز به زودی منتشر میشود
وی درباره مهمترین کار در دست خود توضیح داد: بنده چندی است که گلشن راز شیخ محمود شبستری را در دست دارم البته از این اثر شرحهای مختلفی نوشته شده است ولی اولاً که این شرحها پراکنده است و هم اینکه نثر ثقیلی دارند و شاید قابل استفاده برای نسل جوان ما نباشد، بنده سعی کردم در این کتاب یک شرح امروزین بر مبنای همان شئون گذشته با زبان روز و جوان بنویسم.
حجتالاسلام کاکایی یادآور شد: بنابراین محتوای کتاب در این شرح تغییری نکرده منتها به زبان امروزی و سادهتر شده است و حاصل یک دوره درس گفتار بنده است که به امید خدا رو به اتمام است و به زودی به مرحله چاپ از سوی انتشارات هرمس میرسد.

